| Traktat/Dokument | Data wydania/wejścia w życie | Główne założenia |
| Plan Schumana |
09.05.1950 r. (stąd 9.05 uznawany jest za „Dzień Europy”) |
Produkcja węgla i stali Francji i Niemiec powinna być podporządkowana niezależnej i ponadnarodowej organizacji i przez nią kontrolowana |
|
Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Węgla i Stali (paryski) |
18.04.1951 r. wszedł w życie 23.07.1952 r.; przestał obowiązywać: 22.07.2002 |
ü Państwa założycielskie: Francja, Niemcy, Włochy, Belgia, Holandia, Luksemburg ü Okres obowiązywania: 50 lat, ü Cel: stworzenie wspólnego rynku węgla i stali |
Traktaty rzymskie:
|
25.03.1957 r. Wszedł w życie: 01.01.1958 r. |
ü Przyjęte na czas nieokreślony; państwa założycielskie: Francja, Niemcy, Włochy, Belgia, Holandia, Luksemburg ü Budowa ram dla swobodnego przepływu towarów i usług ü Pokojowe wykorzystanie i kontrola energii atomowej |
| Traktat o fuzji (fuzyjny) |
08.04.1965 r. Wszedł w życie: 01.07.1967 r. |
Połączenie organów i instytucji trzech wspólnot: EWWiS, EWG i Euratomu |
| Jednolity Akt Europejski |
28.02.1986 r. Wszedł w życie: 1987r. |
Pierwsza rewizja traktatów założycielskich: ü Wzmocnienie Parlamentu Europejskiego, ü Urzeczywistnienie jednolitego rynku do 31.12.1992 r. ü Instytucjonalizacja Europejskiej Wspólnoty Politycznej, ü Cel: Utworzenie Unii Europejskiej |
| Traktat z Maastricht |
07.02.1992 r. Wszedł w życie: 01.11.1993 r. |
Nowy Traktat o Unii Europejskiej, rewizja traktatów założycielskich: ü Założenie UE jako organizacji ramowej dla Wspólnot Europejskich ü Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa oraz współpraca w sferze sprawiedliwości i spraw wewnętrznych ü Cel: Utworzenie Unii Gospodarczej i Walutowej |
| Traktat Amsterdamski |
02.10.1997 r. Wszedł w życie: 01.05.1999 r. |
ü Wzmocnienie pozycji Parlamentu Europejskiego, ü Przeniesienie szeregu spraw (azyl, wiza, sytuacja rezydentów etc.) z filaru III do I |
| Traktat nicejski |
26.02.2001 r. Wszedł w życie 01.02.2003 r. |
ü Zmiana składu i sposobu funkcjonowania organów UE (dostosowanie struktur unijnych do przyjęcia 10 nowych państw) ü Budowa zasady większości ü Ustalenie korzystnego dla Polski systemu głosowania w Radzie UE |
|
Traktat lizboński/Traktat z Lizbony zmieniający Traktat o UE i Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską |
13.12.2007 r. Wszedł w życie: 01.12.2009 r. |
ü Zmiany w Traktacie o UE, ü Zmiany w Traktacie ustanawiającym Wspólnotę Europejską wraz ze zmianą jego nazwy na Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej ü Kluczowe zmiany: wprowadzenie zdolności (osobowości) prawnej UE, wiążącego charakteru Karty Praw Podstawowych (poza Czechami, Polską i Wlk. Brytanią) ü Jasny podział kompetencji między UE a państwami członkowskimi ü Zmiany instytucjonalne: 7 organów głównych, wprowadzenie kadencyjnego Przewodniczącego Rady Europejskiej oraz Wysokiego Przedstawiciela UE do Spraw Zagranicznych i Bezpieczeństwa, ü Możliwość wystąpienia z UE |