W maju 2017 r. ukazała się warta polecenia książka pt. „Czas próby. Kościół katolicki w okresie PRL”, wydana pod redakcją prof. Wojciecha Polaka, dr hab. Arkadiusza Czwołka oraz dr Sylwii Galij-Skarbińskiej. Stanowi ona naukowy rezultat konferencji pod tym samym tytułem, zorganizowanej w Toruniu jesienią 2016 r. – w roku 1050 rocznicy Chrztu Polski. Celem publikacji jest przedstawienie zróżnicowanych aspektów funkcjonowania Kościoła w Polsce w latach 1944-1990. Poszczególne rozdziały, napisane przez przedstawicieli różnych dyscyplin naukowych – duchownych i świeckich – dotyczącą zarówno wewnętrznych spraw Kościoła, jak i relacji państwo-Kościół, środków represji wymierzanych w katolików czy roli duchowieństwa we wspieraniu oporu społecznego przeciwko totalitarnej władzy itp.

Miło mi poinformować, że w książce znalazł się m.in. rozdział mojego autorstwa pt. „Nie tylko w PRL. Ataki na Kościół i sferę sacrum w III RP”, którego przedmiotem jest analiza tych aspektów stosunków państwo-Kościół w transformującej się Polsce, które odstępowały od standardów modelu przyjaznego rozdziału. Choć cezury wykraczają poza okres 1944-1990, to kontekst PRL rysuje się bardzo wyraźnie. Poprzednia, słusznie miniona epoka, odgrywa rolę nie tylko punktu wyjścia czy odniesienia, ale też swoistego pryzmatu, przez który przyglądam się wybranym sporom, animozjom, atakom na Kościół i sferę sacrum już w III Rzeczypospolitej Polskiej.

Zachęcam do lektury, Paweł Machalski.