Za nami pierwszy dzień obrad Kongresu Rozwoju Energetyki Odnawialnej – KREO23 organizowanego przez Forum Rozwoju Energetyki Odnawialnej i UMK. Miałem zaszczyt wygłosić słowo powitania na rozpoczęcie konferencji integrującej ludzi nauki, biznesu i samorządów:
Szanowny Panie Ministrze – Prezesie Rządowego Centrum Legislacji,
Szanowna Pani Poseł, Szanowny Panie Pośle,
Panowie Prezydenci, Burmistrzowie i Wójtowie,
Szanowny Panie Przewodniczący Rady Miasta Torunia,
Drodzy Przedstawiciele nauki z tak licznych ośrodków akademickich z całej Polski,
Panie i Panowie Prezesi, Dyrektorzy, Prokurenci,
Wszyscy tu obecni Szanowni Państwo,
dziękuję za przyjęcie zaproszeń i za przybycie na pierwszy Kongres Rozwoju Energetyki Odnawialnej – KREO23. Organizatorem naszego 2-dniowego spotkania – obok Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu – jest Forum Rozwoju Energetyki Odnawialnej. Dlaczego forum? Bo cenimy pluralizm, wielość poglądów i tak jak place starożytnego Rzymu, chcemy otwierać się na dyskusje w oparciu o różne doświadczenia i zróżnicowane role społeczne.
Kongres Rozwoju Energetyki Odnawialnej to spotkanie nowatorskiej formuły. W polskiej praktyce organizacyjnej wykształciły się dwa typy konferencji. Pierwszy z nich – bardziej teoretyczny – to typowe konferencje naukowe dla profesorów, doktorów, jednym słowem naukowców, wygłaszających referaty, które potem najczęściej zostają opublikowane. Drugi typ to bardziej praktyczne konferencje branżowe – biznesowe, np. inwestorów w OZE. My łączymy te dwie opcje w kongres hybrydowy – dziś polityka państwa, samorządy i biznes wobec transformacji energetycznej, jutro konferencja naukowa.
Kogo potrzebuje transformacja energetyczna RP, aby była najbardziej efektywna? Próba odpowiedzi na to pytanie przyświecała nam w doborze Gości – uczestników tego wydarzenia. Kongres Rozwoju Energetyki Odnawialnej ma na celu integrację przedstawicieli czterech filarów: polityki państwa, samorządów, biznesu oraz nauki o różnych doświadczeniach i poglądach, reprezentujących różne środowiska ideowe i naukowe.
Dlaczego państwo? Energetyka to krwioobieg procesów gospodarczych, czynnik w znacznym stopniu wpływający na ceny, na ogólną koniunkturę. Decydentem w sprawie wielu inwestycji energetycznych, zwłaszcza tych najbardziej strategicznych i perspektywicznych musi pozostać państwo i jego suwerenne organy.
Dlaczego samorządy? W trzeciej dekadzie XXI wieku należy wyjść z utartych schematów postrzegania bezpieczeństwa energetycznego głównie przez pryzmat centralizacji. Ona nie służy ani energetyce rozproszonej, ani obywatelskiej. Tu potrzebna jest decentralizacja i aktywna rola koordynacyjna oraz inwestycyjna jednostek samorządu terytorialnego, zwłaszcza gmin.
Dlaczego biznes? Aby polska energetyka faktycznie mogła być określona jako rozproszona potrzebne nam są tysiące kolejnych inwestycji w fotowoltaikę, wiatraki na morzu i lądzie, biogazownie i biometanownie, małe elektrownie wodne, odwierty geotermalne czy gospodarkę wodorową, a do tego potrzebni są doświadczeni inwestorzy.
Dlaczego nauka? Biznes potrzebuje nauki, przełomowych idei wypracowywanych chociażby w interdyscyplinarnych centrach nowoczesnych technologii i transferu innowacji uniwersytetów, politechnik czy akademii nauk stosowanych. Praktyka potrzebuje teorii przekuwanych następnie w konkretne inwestycje.
Szanowni Państwo, ale brakuje tu jeszcze jednego podmiotu. Żaden z wymienionych komponentów – państwowy, samorządowy, biznesowy czy naukowy – nie będzie działał w pełni efektywnie bez organizacyjnych i finansowych profitów płynących z integracji europejskiej! Należy jak najszybciej zakończyć niepotrzebny spór z Unią Europejską i wrócić na drogę obustronnego poszanowania i konstruktywnego rozwoju. Środki dedykowane Polsce jako 5. państwu Unii Europejskiej – zarówno z Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF)/KPO, jak i funduszu spójności oraz pozostałych funduszy innowacyjnych są rekordowo wysokie i nie można ich nie wykorzystać. Przywołane środki europejskie w większości mają być przeznaczone na zieloną energię i zmniejszenie energochłonności oraz zieloną, inteligentną mobilność. W znacznej mierze mogą one chociażby w ramach RPO przyczynić się do rozwoju Polski samorządowej, w tym transformacji energetycznej na poziomie regionalnym i lokalnym. Forum Rozwoju Energetyki Odnawialnej przyjęło w grudniu 2022 r. stanowisko w tej kwestii. Jest ono od 10 miesięcy publikowane na naszej stronie internetowej i niestety pozostaje wciąż aktualne.
Tak jak nie będzie pełnego bezpieczeństwa energetycznego Polski bez zaangażowania w proces jego stanowienia samorządu terytorialnego, tak nie będzie go również, w tym na poziomie lokalnym, bez skorzystania z finansowego wsparcia UE! Dobre relacje w ramach tej organizacji międzynarodowej – której 30. rocznica funkcjonowania pod obecną nazwą przypadnie za trzy tygodnie – pozostają polską racją stanu, bardziej niż kiedykolwiek wcześniej ze względu na zagrożenie za wschodnią granicą. Transformacja energetyczna RP wymaga zatem rozważnych i zarazem konsekwentnych działań opartych na konsensusie politycznym, a takiemu konstruktywnemu dialogowi ma służyć właśnie ten kongres.
Korzystając z okazji, dziękuję podmiotom dotującym nasz projekt – Narodowemu i Wojewódzkiemu Funduszowi Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu. Dziękuję organom i instytucjom udzielającym nam patronatu honorowego. Dziękuję za patronaty medialne – redakcjom regionalnym i branżowym. Dziękuję sponsorom – firmom: WestWind Energy Polska, Synthex Technologies, Containex, Stowarzyszeniu na rzecz rozwoju Wydziału Chemii UMK. Dziękuję członkom komitetów organizacyjnego i naukowego. Gości przybyłych do Torunia w roku obchodów 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika zapraszam na spacer z przewodnikiem po historycznym centrum miasta. Wszystkim tu obecnym życzę ciekawych obrad i satysfakcji z pobytu w Toruniu. Dziękuję bardzo.
Nagranie przemówienia dostępne jest na You Tube: